Op 14 november 2021 vindt er een bijzondere gebeurtenis plaats in de Martelaren van Gorcum-kerk van Varsselder. Dan wordt een nieuw boek gepresenteerd. Een boek waarin vijf generaties van vrouwen uit Varsselder, Veldhunten en Megchelen beschreven worden: boerin, boerenmeid en dagloonster waren ze. Het is geschreven door Theo Salemink die zijn zoektocht naar het leven van deze vijf vrouwen begon bij zijn moeder Mina Scholten, afkomstig uit Varsselder. In zijn samen met zijn broer Leo geschreven boek Ondankbare grond (2014) volgde hij de mannelijke lijn van de Saleminken. Nu in het nieuwe boek Vrouwen van het land. Epos van drie dagloonsters volgt hij de lijn van de vrouwen. Van zijn moeder (boerin) terug naar oma Arendina Peters  (Bergenopzoomseweg in Varsselder), ook boerin, met een uitstapje naar de zus van deze oma, Catharina Peters (d'n Aechterbuurt in Veldhunten). Vandaaruit terug naar de negentiende eeuw. Naar Johanna Scholten, haar moeder Catharina Ilting en daarachter Elisabeth Beugel, allemaal in Megchelen. En allemaal dagloonsters. Ze trouwden met mannen uit Anholt en Veldhunten, ze werkten op de grote pachtboerderijen van Huis Bergh, met name De Schriek in Megchelen. Ze waren vroom katholiek. Veel van hun kinderen stierven jong.

Een dagloonster is een vrouw die werkt voor grote boeren. Ze heeft geen vaste betrekking en wordt per dag betaald. Haar werk bestaat uit onkruid schoffelen, suikerbieten doorslaan, molshopen en koeienflatsen uitslaan, graan binden achter de mannen op het land, aardappels poten in het voorjaar, aardappels lezen in de herfst, de moestuin verzorgen, koeien melken, boter maken, varkens voeren en kippen verzorgen, dat allemaal in een tijd dat alles met de hand wordt gedaan. Als haar arbeid bij de grote boeren is gedaan wacht haar taken zoals werk in de eigen moestuin, het huishouden, eten koken, vlas spinnen, naaien en natuurlijk de zorg voor een gezin met kinderen en inwonende ouders die ze aan het end moet brengen, zoals dat in die tijd op het platteland heet.

In het laatste deel van het boek komen de vrouwen die van hen afstamden in de twintigste eeuw aan het woord: Arendina en Catharina Peters, Wilhelmina Scholten, Maria Salemink. De tijden veranderen, de vrouwen veranderen. Nu gaat de enige dochter van Wilhelmina Scholten 'leren'. Dat was in duizenden jaren niet gebeurd, dat een dochter van een dagloonster naar het hogere onderwijs ging.

Het boek heet een 'epos', maar het is geen 'heldendicht', eerder een 'avondwake' voor vrouwen uit een vergeten en bijna verdwenen cultuur. Vrouwen van het platteland. Vrouwen uit Varsselder, Veldhunten en Megchelen. Vrouwen met brede knuisten, van het harde werken. Geen 'dames'. Geschreven door een man, zoon van.

Tijd:  14 november 2021, om 14.00 uur

Plaats: Martelaren van Gorcum-kerk in Varsselder

Uitnodiging: Mensen uit Varsselder en Veldhunten die geïnteresseerd zijn, zijn van harte welkom. In de kerk is plaats genoeg.

Theo Salemink 2

Wilhelmina Scholten (1911-2001), dochter van Arendina Peters en Bernard Scholten, geboren op de Bergenopzoomseweg in Varsselder. Hier gefotografeerd als boerenmeid in de Slangenburg rond 1938.